In de E-paper over flexibel werken aandacht voor de kwaliteiten van het gebouw. Dan komen we vanzelf bij AQSI; de Sociale duurzaamheidstool
‘Je moet van gebouwen kunnen houden’
Werkgevers moeten kwaliteiten van hun pand transparant maken.
Gebruikers van een gebouw moeten er op blind op kunnen vertrouwen dat het gebouw waarin ze werken of verblijven, een positieve bijdrage levert aan hun welzijn. Dat ze zich prettig voelen in dat gebouw. In veel gevallen is dat zo, maar, zo blijkt uit onderzoek, er zijn gebouwen die werknemers ziek maakt. Waarom de werkgever niet investeert in een goed werkbaar binnenklimaat en wel in het verminderen van energiekosten? Omdat hij zich niet bewust is van de kwaliteiten van zijn gebouw.
Het begint allemaal met bewustzijn. Kijk naar dat gebouw. Wat is het voor een gebouw? Wat wil je erin doen? Hoe zit het pand in elkaar? Maak dat transparant. Dat adviseert Nelleke Nelis, adviseur gebruikskwaliteit bij VACpunt Wonen. “En als je het gebouw dan in kaart hebt gebracht, kijk wat je anders wilt.” Zo is het een gegeven dat mannen en vrouwen de temperatuur anders ervaren. Maar ook collega’s onder elkaar. De een wil het raam open, de ander wil dat het dichtgaat. Waar werknemers nauwelijks over nadenken, volgens Nelis, is de werkneemster in de overgang. Vijftig jaar geleden werkten minder vrouwen, maar tegenwoordig blijven veel vrouwen werken tot hun pensioen. Dat betekent dat die vrouwen kampen met overgangsklachten. Maar wat kan een werkgever daaraan doen? Zorgen dat die dames flexibel kunnen werken. Dat ze de mogelijkheid hebben naar een koelere ruimte te verhuizen als dat gewenst is.
Stoorzenders
Harm Valk, senior adviseur bij Nieman Raadgevende Ingenieurs beaamt dat. De diversiteit tussen mensen is groot. “Een gebouw met een grote, mooie trap naar boven, nodigt mensen uit om die te nemen. Mits je goed ter been bent. Diezelfde mooie trap kan een obstakel zijn als je niet goed ter been bent. Zo is het met veel kwaliteiten in een gebouw”, weet Valk. Het is dan ook lastig om er achter te komen of het gebouw een positief effect heeft op het welzijn van de medewerkers. Dat is bijna niet te meten. Een werknemer met klachten, wendt zich tot HRM. Gekeken wordt wat de stoorzenders zijn. Een slecht functionerende chef? Een irritante collega? Of is het toch het ventilatiesysteem? De werknemer zelf weet dat niet.
Ventilatiesysteem
Een werkgever moet het gebouw dus naar zijn hand zetten. Dat kan hij doen door organisatorische oplossingen. Biedt het gebouw bijvoorbeeld de mogelijkheid dat een werknemer in een stiltekamer gaat werken? Naast organisatorische oplossingen, zijn er technische oplossingen die het verschil kunnen maken. Zo meldden werknemers in een gebouw achter elkaar ziek. De veroorzaker van de epidemie was het ventilatiesysteem. “De filters in het systeem waren nog nooit schoongemaakt. Geen wonder dat de mensen ziek werden”, vindt Nelis.
Het is dus zaak dat een werknemer zijn gebouw kent. Weet waar de kwaliteiten zitten. Nieman is al ver in de ontwikkeling van tool AQSI, een hulpmiddel om de sociale duurzaamheid van gebouwen in beeld te brengen. Onderscheiden worden de thema’s veiligheid, gezondheid & comfort, onderhoud, aanpasbaarheid, toegankelijkheid en impact op de omgeving. Ook VACpunt Wonen heeft een tool ontwikkeld: de tool verbouwervaring. “De ervaringen verzamelen we in die tool waar zowel bouwervaringen met huizen als kantoren worden besproken. Zo kan men ervaringen uitwisselen.” Daarnaast kunnen mensen ook de tool woningchecklist gebruiken. Waarin de nadruk ligt op het bewust worden van kwaliteiten.
Trots
Het gebouw waarin mensen werken, moet aangenaam zijn. En niet alleen het binnenklimaat moet in orde zijn, ook de sfeer dat het gebouw uitademt. Het moet een plek zijn waar mensen graag naar toe gaan. “Een architect zei ooit tegen mij: ‘je moet van gebouwen kunnen houden’. Dierbaarheid noemde ze dat. En dat klopt. Als je trots bent op je gebouw, als je de mogelijkheid hebt erin te werken zoals jij dat wilt, zul je veel productiever zijn en minder vaak ziek”, besluit Valk. Er is nog een behoorlijke slag te behalen. Maar het heeft de aandacht van minister Blok; De regels in het Bouwbesluit worden soepeler
Dit artikel is geschreven door Karin van Leeuwen voor de E-paper: Flexibel werken in de stad van de toekomst, december 2015