Cobouw column ‘Gas’ van Harm Valk, 9 november 2020
Zondagavond 8 november 2020 behandelde Arjen Lubach de aardgasvrije wijken. Dat leek ‘even slikken’ te worden omdat aanvankelijk alle plannen op één hoop werden gegooid. ‘Gas is sexy’ bleef hangen. Vervolgens kantelde het beeld en werd het een gedreven pleidooi voor echte CO2-besparing en de belangrijke rol die isoleren daarbij heeft.
Als Arjen Lubach zich met je vakgebied gaat bemoeien is het opletten geblazen. Ik schoof dan ook naar het puntje van mijn stoel toen hij afgelopen zondag de plannen voor aardgasvrije wijken bij de kop nam. Van de proeftuinen bleef weinig heel en de kritiek op de PBL-rapportage hierover paste blijkbaar niet in zijn verhaallijn. Dat verhaal leek aanvankelijk gemakzuchtig bij elkaar geshopt uit het digitale aanbod van energietransitie-criticasters, niet zelden uit populistische hoek. Ik hield mijn hart vast. Want een stevige aanpak door onze nationale satirische luis in de pels overleef je niet zo snel. De aard van zo’n item is dat de nuance verdwijnt. En inderdaad, wat volgde was het praten over een warmtepomp met een split-unit in beeld, een bizar grote en slecht aangelegde binnen-installatie en een gemaakt enthousiaste influencer met blijkbaar de diepe zakken voor een kostbare ingreep. Ik zag het draagvlak voor de energietransitie smelten als Noordpoolijs.
Nadat een Duitse hotemetoot met het uiterlijk van je foute oom de onsterfelijke uitspraak ‘Gas is sexy’ had gedaan, kantelde het beeld. Het belang van CO2-reductie kwam voorop te staan. De kritiek was geheel en al gebaseerd op de aanname dit lange-termijn-doel uit het zicht raakt. En die kritiek snijdt hout. Het lijkt er steeds meer op dat in beleidsvorming de primaire winstpakker voor de energietransitie te gemakkelijk ter zijde wordt geschoven: vraagreductie. In gewone mensentaal: isoleren. Isoleren is namelijk winst op meerdere fronten: directe energiebesparing ook als je je cv-ketel voorlopig houdt (en dus direct minder CO2 en een lagere rekening), meer comfort en veel meer mogelijkheden om op termijn aan te sluiten op een alternatief voor het aardgas. Want aardgas is er in een CO2-neutrale gebouwde omgeving toch echt niet meer bij.
Een kort item in een invloedrijk satirisch tv-programma kan grote gevolgen hebben voor de beeldvorming over een onderwerp. Dat isoleren de basis is voor de energietransitie, is ineens voor veel mensen duidelijk geworden. Dat is de winst. Voor ons betekent het: gas erop. Aanpakken die energietransitie!
Lees de originele column ‘Gas’ van Harm Valk op Cobouw.nl
Lees ook: De energietransitie volgens Lubach