Cobouw column ‘Het klopt niet’ van Harm Valk, 23 oktober 2019
De onvrede groeit over steeds nieuwe regels en steeds nieuwe problemen die projecten stilleggen. De partij die de regels opstelt of de boodschap brengt, is een makkelijk doelwit voor al dan niet gekanaliseerde woede. Don’t shoot the messenger. Wat buiten beeld blijft is het onderliggende probleem. De manier waarop we onze samenleving hebben ingericht is onhoudbaar geworden. Het klopt niet.
Het is frustrerend als noodzakelijke projecten (woningbouw, versterking afsluitdijk) belemmerd worden door schijnbaar futiele regels over stofjes waar we tot voor kort niets over hoorden, of beestjes die je toch nooit ziet. Zorgelijk is het dat bedrijven in zwaar weer komen, banen dreigen te verdwijnen en de woningmarkt onbereikbaar wordt. Deze schade die ontstaat doordat de mammoettanker ‘economie’ botst met de kade die ‘aarde’ heet. Niet de boodschapper is het probleem, maar het systeem dat we samen hebben laten ontstaan.
Zoals we nu werken, wonen en recreëren klopt niet. Onze economie, onze welvaart is op deze manier niet houdbaar. Daarop alleen reageren door met zwaar materieel de boodschapper lastig te vallen, lijkt op het gedrag van een dreinende peuter. Het intrekken van beleidsregels, roept dan het beeld op van de ouder die dan toch die snoepjes maar in het winkelmandje gooit. Het maakt een eind aan het gedrein, maar is geen oplossing voor de uitdaging om te leren gaan met grenzen. Toch is de frustratie het gevolg van een reëel belang en een verantwoordelijkheid voor bedrijf en inkomen. Met die belangen moet terdege rekening worden gehouden: alleen samen komen we er uit.
De dreigende nieuwe crisis fungeert als brandalarm. Waar te beginnen? Wie neemt het initiatief? #Hoedan? Die antwoorden zullen we samen moeten vinden. Zonder heilige huisjes. Wat dat betreft heeft Remkes gelijk: ‘Niet alles kan’. Dat besef moet nog indalen. Er wordt ook richting gegeven aan oplossingen: “… modulair, energieneutraal, circulair en natuurinclusief bouwen en (door) beter gebruik van innovatieve technieken en materialen.” Dat klinkt als een droom voor bouwondernemers: oplossingen realiseren die meerwaarde toevoegen in plaats van alleen aan de regels voldoen.
Nieuwe normen en beleidsregels zijn een oplossing voor de korte termijn. Voor de iets langere termijn komen we er alleen met projecten die structurele verbeteringen opleveren. Niet de norm als maatstaf, maar de ambitie. Dan klopt het weer.
Lees de originele column ‘Het klopt niet’ van Harm Valk op Cobouw.nl
Nieuwbouw drinkwaterproductiebedrijf Vechterweerd in Dalfsen door Factor Architecten