Cobouw column ‘Zwart Golfje’ van Harm Valk 29 mei 2018
Alle nieuwbouw zonder gasaansluiting. Dat is het perspectief voor de korte termijn. Een deel van de bouwwereld lijkt zich rot geschrokken. Het doet me denken aan de reactie van file-rijders als er een zwart Golfje op het laatste moment invoegt.
De bouw- en vastgoedsector maakt een energietransitie door. In Europees perspectief lijkt de beslissing om op korte termijn te stoppen met het gebruik van aardgas bijzonder. In omringende landen wordt aardgas nog steeds beschouwd als ideale transitie-brandstof op weg naar volledig fossielvrije gebouwen in 2050. Dat was in Nederland tot 2016 ook het geval. Maar de Groningse realiteit dwingt Nederland tot een andere route naar dat zelfde einddoel.
Dat we een alternatief moeten vinden voor fossiele energie is al enkele decennia bekend. Dat nieuwbouw rond 2020 min of meer energieneutraal moet zijn, staat ook al vanaf ongeveer de eeuwwisseling in verschillende toekomstverkenningen. Definities en parameters verschilden nog wel eens, maar de lijn is lang geleden ingezet.
Het is te vergelijken met een aangekondigde wegversmalling op de snelweg: nog veilig ver weg. We bereiden ons voor op ‘ritsen’, maar liever niet als eerste. Nog even ‘gassen’. Toch constateer ik vaak dat bestuurders die de snelheid aanpassen en tijdig een baantje naar rechts gaan, het snelste de fuik voorbij zijn. Wie te lang links blijft hangen heeft last van anderen die zich er laat tussen wurmen. In mijn perceptie zijn dat meer dan gemiddeld zwarte Golfjes.
Het verbod op een gasaansluiting voor nieuwbouw lijkt wel wat op zo’n zwart Golfje. Toch gonsde de roep naar gasloze nieuwbouw al langer rond: bij sommige marktpartijen, bij een deel van de kopers en zeker ook in de politiek. Dat de overheid nu niet aarzelt is misschien verrassend, maar wel logisch: het makkelijkste moment om toekomstbestendige keuzes te maken tegen de laagste kosten is juist bij nieuwbouw. In de metafoor van de snelweg: als je niet anticipeert, wordt je verrast en moet je ‘in de ankers’. Je kunt een hekel hebben aan zwarte Golfjes en hun bestuurders, maar zolang ze zich aan de regels houden, is het een kwestie van anticiperen en in laten voegen.
Lees de column Zwart Golfje op Cobouw.nl van 29 mei 2018 door Harm Valk
